In mijn werk als innovatie begeleider, co-creator en spreker ontmoet ik veel mensen. Wat me opvalt is dat ze meestal hoog opgeleid zijn, vaak weten wat ze willen en doorgaans ook het belang zien van emotionele intelligentie. Maar zodra de intelligentie van het lichaam aan de orde komt, verschijnt er een wazige blik in hun ogen. Als danser en choreograaf heb ik geleerd te denken en voelen vanuit beweging, wetenschap heeft me aangemoedigd cross-over gebieden te betreden en werkvelden te verbinden.
Intelligentie zit niet alleen in ons hoofd, maar door ons hele lichaam. Dat ons brein ons denken en handelen stuurt zal niemand ontkennen. Maar lichaamsintelligentie is voor velen nog onbekend terrein. Lichaamsintelligentie betekent dat je in staat bent de sensaties die je lichaam ervaart bewust op te pikken, ernaar te luisteren en te reageren op een manier waarbij wat je lichaam nodig heeft wordt gerespecteerd. Om dit te kunnen, moet je ook naar binnen kunnen luisteren. Wetenschappers die zich bezig houden met embodied cognition, noemen dat Interoceptive Awareness. Kort gezegd I.A. niet te verwarren met A.I., Artificiële Intelligentie. Hoe deze twee elkaar kunnen aanvullen, kom ik aan het einde van dit artikel op terug.
I.A. helpt ons om belangrijke informatie die van binnenuit ons lichaam komt, te begrijpen en vervolgens beslissingen te nemen. Een bekend voorbeeld is eten als we een knorrende maag hebben. Minder vanzelfsprekend is het effect (her)kennen van verschillende soorten lawaai op je energie, humeur en concentratievermogen en leren je af te sluiten voor prikkels om je heen. Om je vitaal te voelen is het zinvol te luisteren naar de signalen die je lichaam afgeeft.
Bij het ontwikkelen van emotionele intelligentie helpt het wanneer je kunt voelen wat er fysiek van binnen gebeurt en tegelijkertijd emotioneel in je omgaat. Een toenemende hartslag, droge mond, aanspannen van je kaakspieren of zware benen, zijn zo wat signalen die op kunnen treden tijdens emotionele situaties. Bewust worden van dit soort signalen helpt niet alleen te begrijpen wat er in het lichaam gebeurt, maar ook wat je gevoelens erbij zijn. En dat helpt weer bij het maken van gezonde keuzes.
Psychische klachten gaan altijd gepaard met fysieke signalen. Is het niet vreemd dat we niet vanzelfsprekend leren deze fysieke signalen te herkennen? Net zo vanzelfsprekend als dat we leren lezen en schrijven? Dat bewust worden hoeft niet zo ingewikkeld te zijn, begin gewoon met simpele dagelijkse bodyscans. (zie kader)
I.A. kan ook van grote waarde zijn om A.I. steeds verfijnder te ontwikkelen. Bijvoorbeeld om techniek te ontwerpen waardoor robots bijzondere vormen kunnen onderscheiden, herkennen of iets hard of zacht aanvoelt, nuances in een stem kunnen interpreteren. Daardoor kunnen robots een meer menselijke rol spelen in bijvoorbeeld zorgtaken. In dat kader zou een samenwerking tussen de vakgebieden dans en techniek tot verrijkende inzichten kunnen leiden.
Lichaamsintelligentie ontwikkelen verbetert je leven. Bewust voelen hoe je lichaam reageert op situaties, is een zelfzorg strategie die helpt bewust te worden van je grenzen. Op zowel fysiek, emotioneel als mentaal vlak. Wanneer managers dit ook in organisaties vanzelfsprekend toepassen, wordt weer rekening gehouden met wat behapbaar blijft voor mensen. Als je een arm breekt op je werk, is het heel vanzelfsprekend dat je leidinggevende je naar het ziekenhuis stuurt. De kans is groot dat je daar door een meelevende collega even naartoe gebracht wordt. Hoe zou het zijn als die vanzelfsprekende zorg en saamhorigheid ook geldt voor mentale en emotionele klachten? De toename van burn-outs laat zien dat op dit terrein nog veel te winnen is!
Vind je dit een interessant onderwerp en wil je hier meer over weten? Lees het boek ‘Choreografisch creëren als strategie’ van Alexandra van der Hilst.
Het boek is te bestellen via onze website en bij elke boekhandel in Nederland en België. Bestel je via onze website dan ontvang je een persoonlijke originele kunstkaart.
Wil je ervaren hoe Choreografisch Creëren als strategie’ voor jou van betekenis kan zijn? Meld je dan aan voor een van de introductie bijeenkomsten. We hebben weer ruimte in de voorjaarsbijeenkomsten, laat alvast weten wanneer je daar belangstelling voor hebt.